Tower of Song

tips ’n tricks voor singer-songwriters

Auteur: Channah (Pagina 4 van 5)

Saturyay – Overzicht van week 3

De hoogste tijd voor een weekoverzichtje! Met deze week: manieren om nieuwe muziek te ontdekken, manieren om geld te verdienen met je muziek en een prachtig voorbeeld hoe je een gestolen gitaar terug kan krijgen:

  • Groot nieuws (in de eerste week van januari al): in Amerika is streaming in 2016 de primaire bron geworden om naar muziek te luisteren. Dag cd’s en downloads, hallo Spotify.
  • Bovengenoemde biedt met haar persoonlijke afspeellijsten – zoals Discover Weekly en Daily Mix – een prachtige ontdekkingstocht naar nieuwe muziektocht. Maar komt toch vaak dezelfde muziek voorbij of ben je toe aan wat nieuwe inspiratie. Rufus Kain zet voor De Correspondent 10 manieren om nieuwe muziek te vinden op een rij.
  • We gaan toch weer even terug naar Spotify, want er verscheen deze week een leuke playlist: de 25 Nederlandse beloftes voor komend jaar – jonger dan 25 jaar. En wie vinden we daartussen? Pip Blom! Afgelopen week verscheen er hier op Tower of Song een interview met Pip. Komende week verschijnt deel 2, waarin we ingaan op haar schrijfproces en Pip wat lastige keuzes voorleggen.
  • En als we dan toch bezig zijn met koffiedik kijken: 8 voorspellingen voor muzikale trends in 2017.
  • Ewout van der Linden (Music Motion) schreef een blogpost over geld verdienen met je muziek. Komende week geeft hij er ook een workshop over (tip!).
  • Weet je nog, hoe Dave Eggers eind 2017 een muzikale strijd aanging tegen Donald Trump? Dat project breidt hij nog iets verder uit. Afgelopen week lanceerde hij een playlist aan die in 4 jaar tijd 1.000 anti-Trump songs zal verzamelen.
  • We sluiten af met het meest hartverwarmende bericht dat je dit hele weekend zult lezen. Singer-songwriter Gerhardt (één van de masterclass-docenten tijdens onze songwriting-opleiding raakte eind vorig jaar zijn gitaar kwijt na een optreden. Op Twitter en Facebook riep hij iedereen op om uit te kijken naar zijn Gibson J100, maandenlang zonder succes. Maar wonderen bestaan, of nee, ontstaan:Schermafbeelding 2017-01-21 om 16.40.42Singer-songwriter Gerhardt
Pip Blom

Pip Blom: van Mooie Noten naar Glastonbury

In deze serie bevragen we songwriters – figuurlijke bewoners van de ‘Tower of Song’ – naar hun schrijfproces. Waarom begonnen ze met het schrijven van liedjes? En klopt het beeld van de ‘getormenteerde kunstenaar’? Vandaag bijten we de spits af met Pip Blom.

Vorig jaar ontmoette ik Pip tijdens een cursus opnametechniek, die ik gaf voor LalaLab. Samen met producer Hans Jong luisterden we naar de liedjes die ze thuis opgenomen had en we waren direct onder de indruk. Ze vertelde dat ze net was afgewezen voor de Popacademie en op zoek was naar kennis om haar spel en demo’s te ontwikkelen. Nu, een jaar later, is Pip Blom twee E.P.’s, heel wat optredens – waaronder bij De Wereld Draait Door – en 157.000 luisteraars op Spotify verder. Ze tekende een contract bij een Brits label en toerde in binnen- en buitenland. In januari a.s. staat ze op het fameuze Noorderslag.

Met een grote sporttas vol spullen komt de 19-jarige Pip Blom het café van het Volkskrantgebouw binnen. Ze is de hele dag op pad voor afspraken: met een tour op de planning als voorprogramma van de band Canshaker Pi, moet er veel geregeld worden. Waar huur je bijvoorbeeld een bandbus, als je nog geen jaar je rijbewijs hebt?

0006682546_10Boven een kop thee vertelt Pip hoe ze opgroeide in een muzikaal gezin, met een geluidstechnicus als moeder en een muzikant als vader. Maar muziek maken was lang geen dagelijkse bezigheid voor Pip:
“Toen ik acht was heb ik even op gitaarles gezeten, maar het was geen succes, er werd voornamelijk gekletst. Ik vond het leuk om mee te zingen met muziek, maar ik deed daar verder niets mee.”

Muziekwedstrijd en een gitaar met drie snaren

“Toen ik zestien was, zag ik een oproep langs komen voor Mooie Noten, een muziekwedstrijd in Amsterdam. In een impulsieve bui dacht ik: ik ga meedoen. Maar: ik had nog nooit een liedje gemaakt!
Thuis hadden we een kindergitaar staan die mijn vader via Kickstarter gekocht had, met drie snaren, een Loog. Je had drie liedjes nodig om je te mogen aanmelden voor Mooie Noten, dus heb ik toen drie simpele liedjes gemaakt op de Loog. Ik werd geselecteerd, maar had weer een probleem: ik had geen andere liedjes. In een recordtijd heb ik toen veertien liedjes geschreven, allen onder de twee minuten, waarmee ik meedeed aan de voorronde.
Ik heb nog nooit iets gedaan wat ik zo afschuwelijk eng vond als dit. Waar ben ik aan begonnen, waarom heb ik dit gedaan, dacht ik. Maar tegelijk vond ik het, gelijk die eerste keer, héél erg leuk. Ik bedacht me toen, als ik dit vaker doe, slijt de angst en blijft het plezier over. Zo raakte ik heel erg gemotiveerd om te blijven optreden én mocht ik door naar de halve finale in de bovenzaal van Paradiso, mijn vierde optreden ooit.”

Ik bedacht me toen, als ik dit vaker doe, slijt de angst en blijft het plezier over.”

“Daar is het begonnen. Maar al snel begon er iets te wringen. Ik luisterde zelf vooral naar harde bands, zoals Parquet Courts, bepaald niet de singer/songwriters die je bij Mooie Noten veel ziet. Ik vond het leuker om iets te maken waar ik zelf naar zou luisteren én om als meisje in een band te zitten, want dat zie je niet veel. In die zoektocht kwam ik uit bij de liedjes die ik nu maak, maar ik ben nog steeds bezig dat verder te ontwikkelen. Het is nog steeds niet waar ik wil dat het is.”

Pip Blom

Pip Blom groeide op tussen de muziek. “Mijn vader is absoluut een inspiratie, hij speelde in de punkband Eton Crop en heeft veel in Engeland opgetreden. Mijn moeder ging altijd mee, ze was geluidstechnicus bij de band. Ik hoorde als kind veel verhalen over toeren, en dat leek me heel erg cool. Inmiddels is mijn broertje Tender tweede gitarist in mijn band en zingt hij mee. Heel fijn, want we hebben dezelfde muzieksmaak en kunnen het goed met elkaar vinden. Gisteren gingen we kijken bij een optreden van mijn vader in de Concerto. Het lijkt me heel vet om ooit met zijn band op te treden.“

Op tour door Engeland

Hoewel Pip het opnemen van haar liedjes helemaal alleen doet, speelt ze live het liefst met een band.
“Ik word vaak gevraagd in mijn eentje te spelen, en heb het één keer gedaan, op festival Into The Great Wide Open, op Vlieland. Maar ik doe het bewust niet meer. Wanneer ik liedjes maak, werk ik vanuit Logic (een opnameprogramma, red.): eerst neem ik één gitaarspoor op, dan een tweede, dan de gitaarmelodie, en zo bouw ik het op. Het geheel maakt de sound die ik wil hebben. Waar een singer/songwriter zijn gitaarspel en zang verfijnt, focus ik me meteen op het totaal van een hele band. Daarbij voel ik me meer op mijn gemak als ik met een band op het podium sta.”

Waar ben ik aan begonnen, waarom heb ik dit gedaan, dacht ik. Maar tegelijk vond ik het, gelijk die eerste keer, héél erg leuk.”

Een optreden bij De Wereld Draait Door, gedraaid worden op BBC Radio: Pip heeft in korte tijd vele hoogtepunten mogen meemaken. Maar het allerleukste?
“Dat was het tourtje dat we deden in Engeland, afgelopen jaar. Het was de eerste keer dat we drie dagen achtereen speelden en kwamen met de band in een fijne flow. We hebben nog niet zoveel opgetreden, we zitten nu op veertien optredens. Hoe meer we optreden, hoe ontspannener we worden en hoe beter het gaat. Onze eigen release in de bovenzaal van Paradiso was ook erg tof, maar daar was ik zo zenuwachtig, dat maakte het qua plezier wat minder.”

Pip Blom x4Glastonbury

Nadat Pip in februari 2016 haar eerste liedjes op Spotify had gezet, ontstonden er veel vragen. Wanneer heb je een manager nodig? Hoe regel je optredens? Waar zijn labels goed voor? Om antwoorden te vinden en haar dichter bij haar doelen te brengen, begon ze een blog: ‘The Road to Glastonbury’.
De site staat bomvol interviews met medemuzikanten en mensen uit de muziekwereld, zo komen o.a. een manager, een plugger, een producer, een boeker en platenbaas Ferry Roseboom, medeoprichter van Excelsior Recordings, aan het woord. Ook geeft Pip de lezer een inkijkje in haar Spotify-cijfers en hoe ze duizenden luisteraars wereldwijd vergaarde.
“Nu ben ik te druk om te schrijven voor mijn blog, maar ik vond het heel leuk. Het was een goede manier om zelf heel veel te leren en mensen te leren kennen. Ik haat netwerken, maar op deze manier werkte het voor mij, omdat het puur vanuit interesse ontstond. Ik zou er graag weer meer tijd voor vinden.”

De toekomst

“Uiteindelijk wil ik ook met mijn band gaan opnemen, daar zijn we nu over na aan het denken. Maar ik vind het spannend om de studio in te gaan met een producer, omdat ik zelf een bepaald geluid voor ogen heb, ik wil het niet te clean hebben, bijvoorbeeld. Ik moet goed onderzoeken wie mijn idee deelt, omdat het zo verpest kan worden. Dat kost tijd.
Mijn droom is om over een jaar een eerste album uit te brengen bij een groot Engels of Amerikaans label, RoughTrade of Domino bijvoorbeeld. Tussendoor wil ik heel veel spelen in binnen- en buitenland. En uiteindelijk? Een tour in Japan, en spelen op het festival waar mijn blog naar vernoemt is: Glastonbury!”

In het volgende deel gaan we in op Pip’s schrijfproces: hoe begint ze aan een liedje? Hoe ziet een gemiddelde dag er voor Pip uit? En heb je verdriet nodig om te kunnen schrijven, of kennis van muziektheorie?
Op de hoogte blijven van deze blogs? Laat je e-mailadres achter:


De beste muziekdocumentaires op Netflix

Netflix is niet alleen een goudmijn voor mooie series en een gigantische hoeveelheid films, ook op muziekgebied zijn er pareltjes te vinden. Een overzicht van de beste muziekdocumentaires in het huidige Netflix-aanbod:

  1. What Happened, Miss Simone?

    what happenedEen gigantisch applaus, een aankondiging en nog meer applaus, waarna een frêle dame het podium op komt en een lange en diepe buiging maakt, met één knie in de lucht. Een lange, verdrietige blik naar het publiek die bijna een minuut hoort, een microfoon die rechtgezet wordt, een blaadje dat over de vleugel wordt verschoven, een glimlach. Het is de eerste, verstilde, scène in een documentaire over Nina Simone, die meerdere keren kippenvel veroorzaakt. In anderhalf uur wordt het levensverhaal verteld van een zangeres en songwriter die eigenlijk geen zangeres had willen worden. Prachtig en ontroerend.

  2. History of the Eagleshistory of the eagles

    “Hard werken. Tijd. Aandacht. Doorzettingsvermogen.”. Dat is het antwoord van de bandleden van The Eagles op de vraag naar hun succesformule. In twee boeiende en bevlogen uren krijg je een geschiedenislesje over het ontstaan, succes en het einde van The Eagles te zien. Niet alleen de vele bandwisselingen, ruzies en mooie momenten komen aan bod, het is ook een mooi kijkje in het schrijfproces van de mannen. Zo vertelt frontman Glenn Fry hoe hij liedjes begon te schrijven na een advies van songwriter Bob Seger:

    Als je succes wilt hebben, moet je je eigen nummers schrijven.” Ik zei: “Maar wat als ze slecht zijn?”. Hij zei: “Ze zullen slecht zijn. Maar blijf schrijven, blijf schrijven. Uiteindelijk schrijf je een goed nummer.”

    Hierna leerde Fry schrijven van Jackson Browne: door het plafond hoorde hij van deze onderbuurman hoe hij een couplet twintig keer speelde, net zo lang tot het goed was.
    De documentaire is opgebouwd uit twee delen, waarbij het eerste deel veruit het interessantst is. In de eerste twee uur wordt het verhaal verteld als een spannend jongensboek, tot het uiteenvallen van de band in 1980. Het tweede en laatste deel gaat in op het weer bijeenkomen van de band, in 1994. Hoewel er natuurlijk veel mooie live-opnames in te zien zijn en ook de sappige details niet ontbreken, ontbreekt de snelheid uit het eerste deel.

  3. Glen Campbell: I’ll Be Me

    glen campbellGlen Campbell is één van de bekendste countryzangers en -songwriters die Amerika gekend heeft, o.a. bekend door zijn uitvoeringen van ‘Gentle on My Mind’ en ‘Rhinestone Cowboy’. In 2010 werd de ziekte van Alzheimer bij hem geconstateerd. In de twee jaren die volgden, reisde hij met zijn ‘Goodbye Tour’ door Amerika, waarbij drie van zijn kinderen deel uit maakten van zijn band. Zijn laatste televisie-optreden vond plaats tijdens de uitreiking van de Grammy Awards, in 2012.
    Filmmaker James Keach volgde Campbell tijdens deze laatste tour en bracht in 2014 documentaire ‘Glen Campbell: I’ll Be Me’ uit. Het is een hartverscheurend en goudeerlijk kijkje geworden in Alzheimer en de manier waarop deze superster en zijn directe familieleden hiermee omgaan. De moed en humor worden omlijst door Campbell’s prachtige muziek, zoals ‘I’m Not Gonna Miss You’, waarmee hij genomineerd werd voor een Oscar.

  4. 20 Feet From Stardom 20 feet from stardom

    Vaak de stuwende kracht in bands, maar zelden krijgen ze de aandacht die ze verdienen: achtergrondzangers en -zangeressen. De nieuwsgierigheid van platenbaas Gil Friesen leidde tot een film die in 2014 een Oscar won als ‘beste documentaire’. Niet alleen komen diverse backup singers aan het woord, ook lichten namen als Bruce Springsteen en Sting het belang van deze musici toe. Daarnaast wordt ingegaan op de vraag in hoeverre de zangers/zangeressen zelf verlangen naar een plek vooraan op het podium. Dat blijkt te verschillen. Lisa Fischer, die werkte met de Rolling Stones en Tina Turner en momenteel een solo carrière nastreeft, zegt daarover:

    Some people will do anything to be famous. I just wanted to sing.”

  5. Ramses ramses

    Geen documentaire in de klassieke zin van het woord, aangezien het hier een dramaserie betreft. Maar het is wel een dramaserie die dicht tegen de werkelijkheid aanschuurt en veelvuldig gebruikt maakt van archiefbeelden. Maarten Heijmans speelt een verbluffend goede rol als Ramses Shaffy, zanger en liedschrijver die in de jaren zestig en zeventig furore maakte met hits als ‘Sammy’, ‘We zullen doorgaan’ en ‘Zing, vecht, huil, bid, lach, werk en bewonder’. De vierdelige miniserie, gemaakt door Michiel van Erp, verhaalt over zijn jonge jaren en eerste optredens en volgt Shaffy in zijn successen, maar ook in zijn mindere jaren. Boeiende en prachtig gemaakte serie die inzicht biedt in één van de bekendste liedschrijvers die we in Nederland gehad hebben.

Eervolle vermelding: Austin to Boston

austin to boston Geen baanbrekende of diepgaande documentaire, wel een film waarvan je een ontzettende zin krijgt om op te treden en te gaan toeren. Vier bands (waaronder Ben Howard) stappen in vijf Volkswagenbusjes en leggen in twee weken bijna 5.000 kilometer af om te spelen op diverse plekken in Amerika. Naast het feit dat dit mooie plaatjes en mooie live-opnames oplevert, is het een echte feelgood film waarvan je spontaan de drang krijgt om een busje te huren en erop uit te gaan met je gitaar.

Alle genoemde muziekdocumentaires zijn te zien op Netflix (Nederlandse versie). Zijn we iets helemaal vergeten? Heb je een tip? Laat een berichtje achter in de reacties!

8 lessen die we kunnen leren van Bruce Springsteen

Afgelopen september kwam de autobiografie van Bruce Springsteen uit, vernoemd naar één van zijn bekendste nummers: ‘Born to Run’. In 79 hoofdstukken neemt hij je mee van zijn geboortehuis tot de grote podia waar hij gestaan heeft en laat hij de donkere kanten van zijn succes niet onberoerd, zoals de depressies die hem in de laatste jaren teisteren. ‘Born to run’ leest als een intense, enerverende autorit op de passagiersstoel, met The Boss achter het stuur. Vol vuur vertelt hij over álles: hoe hij begon, zijn jeugd, onzekerheden en zijn succes, met ruimte voor anecdotes over zijn band en een inkijkje in zijn levensfilosofie.

Boek met oordoppen

Uit de lijvige autobiografie, waar hij jaren aan werkte, zijn vele lessen en tips voor muzikanten en songwriters te trekken. Een paar voorbeelden:

  1. In de eerste plaats schrijf je voor jezelf.

    First, you write for yourself. . . always, to make sense of experience and the world around you. It’s one of the ways I stay sane. Our stories, our books, our films are how we cope with the random trauma-inducing chaos of life as it plays.

  2. Een goed liedje blijft ook overeind als je het solo speelt.
    Toen Springsteen n.a.v. zijn album ‘The Ghost of Tom Joad’ besloot om in de bijbehorende tour in zijn eentje het podium op te gaan, reageerde niet iedereen enthousiast. Hij had toch een fantastische (E Street) band? Maar:

    If your song was written well, it will stand in its skeleton form.”

  3. Zoek voor je band niet naar de besten, maar zoek naar een ‘klik’.
    In Springsteen’s zoektocht naar muzikanten voor zijn befaamde band, keek hij niet alleen naar virtuositeit.

    You’re not looking for the best players. You’re looking for the right players who click into something unique.”

  4. Volg je eigen koers.
    Een album maken met nauwelijks gitaren erop terwijl fans je kennen als een gitaargod? Je platenbaas nee verkopen als hij je plaat op wil nemen met een andere band? Accepteren dat je label als gevolg van die keuzes weinig promotie voor je gaat doen? Springsteen volgde op vele momenten zijn eigen koers en dat bracht hem ver, heel ver.
  5. Laat je in je keuzes leiden door je welzijn en geluk – en daarna pas door de opbrengsten van je tour.
    Een advies van manager en vriend Jon Landau – wat niet iedereen hem in dank afnam, maar wel van grote invloed was op Springsteen’s gezondheid.
  6. Wees op je hoede bij platenmaatschappijen.

    The dynamic between creativity and commerce remains a convoluted waltz. If you want to fly by your own lights, reach the audience you feel your talents deserve and build a work life on what you’ve learned, value and can do, be wary.”

  7. In je hoofd klink je altijd beter.
    Toen Bruce met één van zijn eerste bands Steel Mill de studio in was geweest en het resultaat terug hoorde, brak het koude zweet hem uit en wou hij zo snel mogelijk de studioruimte uit.

    You always sound better inside your head and in your dreams than you do in the cold light of the playback room. There, the way you truly sounds initially lands on you like a five-hundred-pound-weight. Inside your head, you’re always a little better of a singer, a little better of a guitarist and, of course, as with the layman, a little better-looking.”

  8. Optreden is een privilege.
    Dat muziek maken in het Engels vertaald wordt als playing music heeft een reden:

    I’ve left enough sweat on stages around the world to fill at least one of the seven seas; I’ve driven myself and my band to the limits and over the edge for more than forty years. We continue to do so but it’s still “playing”. It’s a life-giving, joyful, sweat-drenched, muscle-aching, voice-blowing, mind-clearing, exhausting, soul-invigorating, cathartic pleasure and privilege every night. You can sing about your misery, the world’s misery, your most devastating experiences, but there is something in the gathering of souls that blows the blues away.”

Boek met gitaar

Springsteen’s autobiografie ‘Born to run’ is (bij uitgeverij Spectrum in de Nederlandse vertaling) verkrijgbaar bij de boekhandel.

6 mooie artikelen over Leonard Cohen

Een van de beste liedjesschrijvers ter wereld is niet meer. Afgelopen week overleed Leonard Cohen, inspirator en muzikale gids van velen (waaronder ondergetekende), naamgever van dit blog, op 82-jarige leeftijd. We herdenken door te luisteren en te lezen, in mooie stukken zoals deze:

There Is a Crack in Everything, That’s How the Light Gets In: Leonard Cohen on Democracy and Its Redemptions

  • Ook zo mooi: wat Cohen zegt over creativiteit en hard werken voor de muziek:

Leonard Cohen on Creativity, Hard Work, and Why You Should Never Quit Before You Know What It Is You’re Quitting

  • Een grondige analyse van Cohen’s laatste album, door Alain Verheij:

Ervaar de nieuwe Leonard Cohen met de Lazarus Luisterwijzer

  • NY Times zette in beeld hoe hit Hallelujah doorleeft in series en films.
  • En heb je nou helemaal geen idee over wie we het hebben? Snel gaan luisteren: de Volkskrant geeft je een voorzetje. Maar vergeet ook zeker zijn laatste album niet.

 

 

Monyay! Overzicht van week 44

Afgelopen week bracht weer veel interessant en muzikaal lees- en kijkplezier:

  • Zoals deze heerlijke infographic die je heel veel vertelt over de songwriting van The Beatles.
  • Staat je muziek op Spotify? Je statistieken bekijken wordt nog makkelijker (en leuker) met Spotify’s New Home for Artists.
  • Muziek als het ‘nieuwe lokkertje’. NRC legt uit.
  • Een nieuwe ‘Song Stories’ door 3voor12, dit keer over Jack Garratt’s Breathe Life.
  • Ook fijn: een playlist met songs over songwriting.
  • Op De Correspondent, door singer/songwriter Rufus Kain: ‘Waarom wereldmuziek een vorm van westerse geschiedvervalsing is’
  • Vanaf 25 november elke laatste vrijdag van de maand in de Q-Factory in Amsterdam: SPRAAKWATER, een netwerkborrel voor de media-, muziek- en entertainment sector.

En dan, als laatste, waarom deze maandag voor mij een groot YAY!-gehalte heeft: kijk hier maar eens! Ik heb nu al zin in 2017, en een aantal singer/songwriters met mij! 🙂

Fijne week!

Analyse: Joni Mitchell’s ‘I Had a King’

Wat maakt een liedje goed? Welke elementen in de tekst, in het akkoordenschema of in het arrangement zorgt ervoor dat we er keer op keer naar willen luisteren? Dat is een vraag die mij al jaren bezig houdt en vaak terugkomt: tijdens het maken van cd’s, tijdens het schrijven met andere artiesten, tijdens het repeteren voor optredens en tijdens het geven van workshops en masterclasses. Op ‘Tower of Song’ gaan we op zoek naar antwoorden. Dit doen we o.a. door nummers die wij goed / interessant / boeiend vinden te analyseren. Wat valt op aan de tekst? Wat is er te zeggen over de harmonie en melodie? Welke keuzes heeft de producer gemaakt? Vandaag trappen we af met een analyse van de lyrics van één van mijn lievelingsnummers: Joni Mitchell’s ‘I Had a King’.

Bron: jonimitchell.com

Bron: jonimitchell.com

Na songs te hebben geschreven voor artiesten als Judy Collins en Dave Van Ronk, kwam in 1968 het debuutalbum uit van Roberta Joan Anderson, oftewel Joni Mitchell: Song to a Seagull. Omdat de titel door een misprint van de LP-hoes niet goed te lezen was, ging de plaat in vele catalogi als ‘Joni Mitchell’ de boeken in.

Het eerste deel van de plaat kreeg de ondertitel ‘I came to the city’ mee, en in de eerste nummers is al snel duidelijk waarom Joni naar ‘de stad’ kwam: voor de liefde! In 1965 ontmoette ze singer/songwriter Chuck Mitchell en ze trouwde “binnen 36 uur” met hem, vertelde ze later in een interview. Samen met Chuck vertrok Joni naar Amerika om er op te treden in diverse koffiehuizen.

We kijken vandaag eens goed naar de tekst van het eerste nummer van de LP: ‘I Had a King’.

I had a king in a tenement castle
Lately he’s taken to painting the pastel walls brown
He’s taken the curtains down
He’s swept with the broom of contempt
And the rooms have an empty ring
He’s cleaned with the tears
Of an actor who fears for the laughter’s sting

 I can’t go back there anymore
You know my keys won’t fit the door
You know my thoughts don’t fit the man
They never can they never can

 I had a king dressed in drip-dry and paisley
Lately he’s taken to saying I’m crazy and blind
He lives in another time
Ladies in gingham still blush
While he sings them of wars and wine
But I in my leather and lace
I can never become that kind  

I can’t go back there anymore
You know my keys won’t fit the door
You know my thoughts don’t fit the man
They never can they never can 

I had a king in a salt-rusted carriage
Who carried me off to his country for marriage too soon
Beware of the power of moons
There’s no one to blame
No there’s no one to name as a traitor here
The king’s on the road
And the queen’s in the grove till the end of the year 

I can’t go back there anymore
You know my keys won’t fit the door
You know my thoughts don’t fit the man
They never can they never can 

© 1968; Siquomb Publishing Company

We gaan de tekst stukje voor stukje ontleden:

I had a king in a tenement castle
Een ‘tenement house’ is een huurwoning. Maar hier zingt Joni niet zomaar over een huurflatje, nee, een gehuurd kasteel, waar zij woonde met haar eigen koning. In de eerste zin maakt ze meteen duidelijk dat het over is, zie de verleden tijdvorm: I had. Het eerste beeld dat we krijgen is een relatie die te mooi was om waar te kunnen zijn: het kasteel was immers maar tijdelijk van hen.

Lately he’s taken to painting the pastel walls brown
De tweede zin maakt het nog ietsje erger en vertelt wat er mis ging: haar koning, haar geliefde, begon alles wat pastelkleurig en mooi was, bruin en lelijk te schilderen. Let hier op de vele binnenrijmen, bijvoorbeeld lately he’s taken en de alliteratie van painting the pastel. Ook komt pastel precies op de plek waar je hem zou verwachten, als rijmend antwoord op castle uit de regel ervoor. Alleen is de zin hier nog niet klaar: walls brown komt erachteraan, en dit brengt je oor gelijk even van haar stuk. Precies wat de zin voor ogen heeft: het leek zo mooi, maar het was niet blijvend.

He’s taken the curtains down
Het wordt grimmiger. De herhaling van taken geven het beeld van een opsomming: de dingen die de ‘koning’ gedaan heeft, of nou ja, misdaan, zouden we kunnen zeggen.

He’s swept with the broom of contempt
Met de ‘bezem van verachting’ veegde de koning – een woord dat per zin ironischer lijkt te worden – alles wat het paar opgebouwd had weg.

And the rooms have an empty ring
Na een opsomming van de ‘dingen die de koning gedaan heeft’, gaan we naar de gevolgen ervan. De kamers hebben een lege galm gekregen. Alles is immers weggeveegd door die waardeloze koning.

He’s cleaned with the tears
Of an actor who fears for the laughter’s sting
Hij heeft het gelukkig wel schoon achtergelaten. Niet met zijn echte, eigen tranen, maar die van een bange acteur.

cropped-Front-test-van-boven.jpg

Refrein
I can’t go back there anymore
You know my keys won’t fit the door
You know my thoughts don’t fit the man
They never can, they never can
In het refrein maakt Joni haar statement, klip en klaar: ik kan niet meer terug, het is over en uit, we passen immers niet bij elkaar. Merk je hoe stabiel dit refrein voelt na de onregelmatige regellengtes in het couplet? Elke regel heeft vier klemtonen en het rijmschema is aabb. Dit versterkt het gevoel dat we bij een duidelijke, harde conclusie zijn aangekomen.

Tweede couplet
I had a king dressed in drip-dry and paisley
Ooit was het goed en streek de ‘koning’ zijn kleren niet (met motiefjes).
(Mooie alliteratie trouwens: dressed in drip-dry)

Lately he’s taken to saying I’m crazy and blind
He lives in another time
Maar hij is veranderd en heeft het op Joni gemunt.

Ladies in gingham still blush
While he sings them of wars and wine
But I in my leather and lace
I can never become that kind
Vrouwen in katoen vallen nog voor hem, maar ik, in leer en kant, niet meer, zegt ze. Een prachtig stukje vind ik dit: hier laat de schrijfster zien dat ze geen slachtoffer is van hem, maar zelf ook een andere man verkiest.

Refrein
I can’t go back there anymore
You know my keys won’t fit the door
You know my thoughts don’t fit the man
They never can, they never can
Hier klinkt de onvermijdelijke conclusie niet meer zielig, maar sterk: Joni kan niet alleen, maar wíl ook niet terug.

Derde couplet
I had a king in a salt-rusted carriage
Who carried me off to his country for marriage too soon
We krijgen iets meer details over deze relatie. De schrijfster vertrok naar een ander land, zíjn land, met haar ‘koning’. In een roestige wagen zie je ze bijna de grens over rammelen. Nu realiseert ze zich (of toen al?) dat het te snel was.

Beware of the power of moons
Werd ze beïnvloed door de stand van de maan, in haar keuze? Ze waarschuwt ons in ieder geval ergens voor.

There’s no one to blame
No there’s no one to name as a traitor here
Ook al lijkt ze in het begin van het lied te zeggen dat haar geliefde het einde van de relatie inluidde, hier geeft ze aan dat ze beiden niet schuldig zijn. Dit is gewoon hoe het soms gaat, in de liefde.

 The king’s on the road
And the queen’s in the grove till the end of the year
De huidige situatie: hij is op pad, zij verstopt zich nog even – in ieder geval tot het einde van het jaar – in de bosjes.

Refrein
I can’t go back there anymore
You know my keys won’t fit the door
You know my thoughts don’t fit the man
They never can, they never can

Wat opvalt is dat elk van de drie couplet-refrein combinaties dezelfde structuur hebben. Het eerste gedeelte van het refrein vertelt over de dingen die de koning ‘gedaan’ heeft op verschillende momenten in hun relatie: haar meegenomen naar zijn land, beledigd, de (figuurlijke) muren bruin gekalkt, etcetera. In het tweede deel van het couplet verheft Joni haar stem, de melodie gaat omhoog en ze zingt over de gevolgen: de lege kamer, de andere vrouwen waar ze niet meer bij hoort, de huidige situatie. Het refrein trekt telkens een duidelijke conclusie: ze kan niet meer terug. Om dit te bekrachtigen staat de melodie in een lager register. Als we een statement willen maken, verlagen we immers onze (spreek)stem.

cropped-Front-test.jpg

Rijmschema

Qua assonantie is er veel te ontdekken, zoals binnenrijmen en rijmparen op diverse plekken in de zinnen. Het rijmschema zou je als volgt schematisch kunnen weergeven (zoals Lloyd Whitesell gedaan heeft in zijn boek ‘The Music of Joni Mitchell’):

I had a king in a tenement castle                                                 a
Lately he’s taken to painting the pastel walls brown            a          b
He’s taken the curtains down                                                                    b
He’s swept with the broom of contempt                         c          d
And the rooms have an empty ring                                 c          d          e
He’s cleaned with the tears of an actor                           f          g
Who fears for the laughter’s sting                                f          g           e

Aandachtig en minutieus als ze is, hebben de twee andere coupletten een vergelijkbaar schema.

I had a king dressed in drip-dry and paisley                                 a
Lately he’s taken to saying I’m crazy and blind                           a          b
He lives in another time                                                                                    b
Ladies in gingham still blush                                              c
While he sings them of wars and wine                         c                      e
But I in my leather and lace                                                f
I can never become that kind                                             f                      e

I had a king in a salt-rusted carriage                                              a
Who carried me off to his country for marriage too soon        a          b
Beware of the power of moons                                                                   b
There’s no one to blame                                                     c
No there’s no one to name as a traitor here                  c                      e
The king’s on the road                                                           f
And the queen’s in the grove till the end of the year     f                      e

‘I had a king’ is bijna een film, die het einde van een relatie sterk weergeeft, zowel in inhoud als in de vorm van het lied.

Een volgende keer gaan we het lied muzikaal bekijken: wat valt er op in de akkoorden, melodie en harmonie.
Wat valt jou op aan het nummer? Laat je opmerkingen achter in de reacties, is leuk!

Monyay! Overzicht van week 41

Afgelopen week was weer vol nieuws en interessante muziekartikelen. Wat opviel:

  • Ja, de Nobelprijs voor de Literatuur natuurlijk, die naar een singer/songwriter ging! En och, wat werd daar veel over gebakkeleid. Voortegen, voor, tegen. En wat Bob er zelf van vindt? Die blijft stil.
  • Leuk: Dit is Bob Dylan in big data.
  • Leesvoer: singer/songwriter Rufus Kain schijnt voor De Correspondent helder licht op de rol van uitgevers en waarom we ze niet kennen.
  • Meer leesvoer: een mooi (en verdrietig) interview met Anohni (voorheen Antony & the Johnsons) over o.a. de huidige muziekindustrie:

    Mu­si­cians have been stripped of the abil­ity to ef­fec­tively sell our mu­sic as an ob­ject.”

    – Anohni
  • Maakt de cassette een comeback?
  • Tof project: schrijver Dave Eggers gaat met grote bands de strijd aan tegen Donald Trump: ’30 days, 30 songs’
  • Ook tof: de Rolling Stones maakten een nieuw album met louter covers van de nummers die hen beïnvloeden.
  • Food for thougth: de moed om te wanhopen en hoe je dit om kunt zetten in kunst.
  • Cultuurtips van (o.a.) songwriters Lucky Fonz III en Janne Schra in je mailbox krijgen? Kan via CJP Inspirators. Eerstgenoemde tipt onder andere de mooie single en tevens documentaire van muzikant Meindert Talma over schaker Jannes van der Wal.
  • Prachtig interview met Bruce Springsteen door NPR, over zijn jeugd, optredens en depressies. Ook te luisteren via de Podcast-app op de iPhone (zoek op ‘NPR Bruce Springsteen’), dan krijg je zijn heerlijke stem er gratis bij.

    “I think I created my particular stage persona out of my dad’s life and perhaps I even built it to suit him to some degree.”

    – Bruce Springsteen

    Komende week zijn er geen updates door de herfstvakantie. Fijne dagen, en tot volgende week!

De TIP van Marc Earl: je optreden filmen met de Polaroid Cube

Singer/songwriter Marc van de Graaf reist niet alleen als Marc Earl diverse Nederlandse podia af, ook heeft hij een webwinkel met mooie spullen voor singer/songwriters, waar ik hem eerder over interviewde. Tijdens ons gesprek vroeg ik hem ook naar zijn tip: wat is voor optredende artiesten onmisbaar?

repro04

“Ik heb nog nooit ergens opgetreden zonder het op te nemen. Een optreden gaat om wat het publiek ervaart, maar dat kun je zelf op het podium helemaal niet beoordelen.

Om een voorbeeld te noemen: ik heb weleens een optreden gehad, waarbij tegen de achterwand van het podium een poster hing. Halverwege het optreden was een hoek van die poster losgeraakt; er ontstond een rare witte driehoek die behoorlijk storend was voor mijn publiek, hoorde ik later. Iets wat er niet hoort te zijn, kan een enorme afleiding zijn voor je bezoekers. Maar dat weet je als optredend artiest niet, want je kijkt niet achterom!

Daarbij probeer ik op het podium kritisch te blijven: zou ik niet een beetje naar rechts of links moeten? Ik neem bij optredens video op en kijk het dezelfde dag of de dag erna terug. De eerste keren maakte ik aantekeningen, ‘Niet zo lang lullen tussen de nummers!’, bijvoorbeeld. Ik vind het een prettig idee te weten hoe het over komt op het publiek.

Iets wat er niet hoort te zijn, kan een enorme afleiding zijn voor je bezoekers.”

Inmiddels kijk ik het niet meer terug, wanneer ik weet dat het goed zat. Maar soms twijfel ik, of heb ik een nieuw nummer gedaan, dan wel. Ik zet het opname-apparaat altijd achter het publiek. Ik heb ook overwogen om hem naast me op het podium te zetten om te kijken hoe het publiek reageert. Dat is natuurlijk het meest waardevol.

1_Polaroid Cube +

Ik had altijd een Zoom, maar zij maken alleen nog heel grote apparaten. Nu heb ik een Polaroid Cube, geluid en audio. Een dobbelsteen van 3 bij 3 centimeter. Hij is magnetisch, dus je kan hem aan iedere gitaarstandaard of waar dan ook aan vast maken.

Het beantwoordde veel van mijn behoeftes, en wat helemaal leuk is: het beeld is gelijktijdig te zien op je mobiel. De Polaroid neemt het optreden op op een kaartje, maar monitoren en aan- en uitzetten kan met je smartphone. Als ik de recensies moet geloven, is de kwaliteit meer dan goed genoeg. Ik heb nu ook een houdertje voor op een microfoonstatief, hartstikke handig. Niemand ziet het, het is zo onopvallend. Een echte vondst. En de helft in volume van een GoPro!”

Polaroid Cube black

Meer over de Polaroid Cube vind je hier . Het apparaat is te koop bij o.a. CameraNU, CoolBlue, Kamera Express, Bol en Cameraland en kost gemiddeld € 99,-.

Boek review: Pat Pattison – Writing Better Lyrics

I took a class with a great teacher named Pat Pattison… I learned a lot in that class…and I still read that book, Writing Better Lyrics. I think it’s great.”

– John Mayer

Boeken over songwriting vormen soms een heikel punt onder muzikanten. Want, moet je noten kunnen lezen om een mooi liedje te schrijven? En is de popmuziek niet juist ontstaan als rebellie tegen de huidige normen? Als je je teveel bezig houdt met ‘de regels’, heb je dan nog wel plezier in het schrijven?
Pat Pattison, professor aan de Berklee College of Music en schrijver van diverse boeken over songwriting, geeft in één van zijn boeken zelf het beste argument om je te blijven ontwikkelen als songwriter: “There are no rules, only tools.” Het geeft goed weer wat een goed songwriting-boek zou moeten bieden: gereedschappen om betere teksten te schrijven in een handboek om altijd op terug te vallen. Vandaag bespreken we Pattison’s Writing Better Lyrics.

Pattison en Moleskine

Grammy’s
Pat Pattison doceert sinds jaar en dag Lyric Writing en Poetry als professor aan het Berklee College of Music in Boston (Massachusetts, Verenigde Staten). Dit is de grootste, onafhankelijke academie voor moderne muziek ter wereld, befaamd om haar studierichtingen in jazz en pop en de grote hoeveelheid bekende, afgestudeerde musici. Sinds haar begin, in 1945, zijn er 266 Grammy Awards uitgedeeld aan haar alumni, om maar wat te noemen.

Gelukkig blijft zijn kennis niet alleen binnen de muren van het Berklee, maar deelt hij dit, samen met zijn humor, ook met de rest van de wereld, bijvoorbeeld in Writing Better Lyrics. In het voorwoord roemt één van Berklee’s Grammy-winnaars, Gillian Welch, het boek als een “onbetaalbare routebeschrijving door de mijnenvelden van cliché, verveling en luiheid” in teksten en een “geheim wapen” voor elke tekstschrijver.

Pattison achter

Structuur en emotie
Toen ik het boek jaren geleden las, leidde het me in de eerste bladzijden al naar een techniek die ik in de jaren die volgden zelf zou gaan gebruiken voor vele lyrics: object writing (vorige week schreef ik hier al uitgebreid over). Ook paste ik het met succes toe als oefening in workshops, gastcolleges en masterclasses. In een vermakelijke uitleg en met duidelijke oefeningen gaat Pattison in het boek verder in op het ‘show before you tell’-principe, rijm, metrum, veelgebruikte clichés en hoe je ze kan voorkomen.

Ook ligt er een focus op de ontwikkeling in je tekst, productieve en niet-productieve herhaling en de meest krachtige zinsposities in je songtekst. Eén van zijn belangrijkste peilers is de mate waarin de structuur van je lied samen kan hangen met de emotie van je lied. Door je bewust te zijn van stabiliteit en instabiliteit in bijvoorbeeld regellengte, aantal regels en rijmschema’s ben jij kapitein van je eigen song. Dynamiek, spanningsopbouw en mate van beweging zijn niet slechts muzikale tools, een tekst alleen kan je in haar vorm de beweging – en daarmee de emotie – laten voelen.“Motion creates and supports emotion”, aldus Pattison en het schrijven van teksten is als ‘dansen tussen structuur en ideeën’.
Pattison moedigt je aan kritisch te zijn op je eigen creaties en jezelf constant te op je keuzes bevragen. De gereedschappen die hij aangeeft lardeert hij met voorbeelden uit songteksten van o.a. Paul Simon, John Mayer en Leonard Cohen.

Pattison zij

Eindoordeel
Een boek van 292 bladzijden vraagt om een diepe duik in de technieken van het schrijven van songteksten en Pattison is een vermakelijke en wijze begeleider. Writing Better Lyrics is geen makkelijk bladerboek maar de vele voorbeelden en oefeningen maken het erg geschikt om, stapje voor stapje, je schrijven te onderzoeken en te verbeteren. De vele technieken, tips en gereedschappen waren openbaringen voor mij en ik gebruik ze dagelijks, zowel binnen de coaching als in mijn eigen teksten.
Als je er voor openstaat veel te leren en je teksten naar een hoger plan te trekken, lees dan het boek, doe de oefeningen en je zal merken dat je manier van schrijven (en je manier van luisteren!) ontwikkelt, beter wordt en je zou willen dat je het eerder had gelezen. Dit boek zou een standaardwerk moeten zijn binnen alle conservatoria en songwriting-opleidingen.

♦♦♦♦♦ (5 sterren)

I would not be the writer I am today without [Pat’s] teaching and his unique and comprehensive understanding of language, rhyme, rhythm, and structure. To this day, when I struggle with a lyric and find myself falling short, I am usually ignoring some very sound advice contained in these pages. And I read it again.”

– Gillian Welch

Het boek Writing Better Lyrics is o.a. te koop bij Bol.com. Naast zijn boeken ontwikkelde Pattison (betaalde) online cursussen voor Berklee. Tip! Ook voor Coursera creëerde Pattison een cursus songteksten schrijven, en delen hiervan zijn (tromgeroffel…) geheel gratis! In videocolleges en oefeningen worden termen en tips uit het boek behandeld.

Pattison front

 

Pagina 4 of 5

Mogelijk gemaakt door WordPress & Thema gemaakt door Anders Norén